Winkelcentrum Diamantplein Leiden

Winkelcentrum Diamantplein in Leiden ligt ingeklemd tussen twee haaks op elkaar geplaatste woongebouwen. Het is verouderd en kon een opknapbeurt gebruiken. De gemeente Leiden had de ambitie om ook de sociale waarde van dit winkelcentrum te stimuleren, en het plein ervoor een impuls te geven. Samen met de eigenaren van het winkelcentrum, bewoners en VOCUS architecten onderging het complex een metamorfose. Het gebouw is 'afgepeld' tot de basis, en vervolgens naar buiten gekeerd. Routing, daglicht en materialisatie doen de rest.

Kwam je aanrijden op de woonwijk waarvan het Diamantplein onderdeel uitmaakt, dan passeerde je eerst een volledig gesloten wand. Vervolgens reed je de hoek om met eveneens blinde muren. Eenmaal de volgende bocht om bood het winkelcentrum nog steeds geen uitnodigende entree. De hoofdingang zat verstopt achter in de jaren verrommelde voorzetgevels en de viskraam pal ervoor.

Aan alle kanten was het winkelcentrum naar binnen gekeerd. De sleetse bouwmaterialen aan de buitenzijde braken het beeld nog verder af. Binnen zette dat beeld zich voort. De indeling met twee binnenstraten was onlogisch, zeker omdat een ervan wegens leegstand niet werd gebruikt.

De gemeente Leiden zocht voor de upgrade van het winkelcentrum aansluiting bij haar plannen voor de buurt. Het Diamantplein mag weer verbinden, een huiskamer voor de buurt zijn, het plein ervoor een prettig verblijfsgebied. De beleggers die het band beheren, zien hierin een kans om het gebouw beter te isoleren, op te knappen en de ruimtes beter te laten aansluiten op de wens van huidige huurders. 

Er is nadrukkelijk met alle partijen samengewerkt. Zo hebben we in het begintraject meerdere keren met de gemeente overlegd om de plannen door te spreken. Later zijn we in een van de leegstaande panden bijeengekomen om de bewoners te betrekken en te informeren. Vervolgens begon het ‘afpellen’ van het gebouw en het onderzoek naar kansen en mogelijkheden. Die zijn gevonden. In eerste instantie in het ‘openmaken’ van het gebouw en het ‘van binnen naar buiten keren‘. We maakten een duidelijke entree, aan de pleinkant in het midden van het gebouw, en een tweede entree er recht tegenover aan de toegangsweg.

Zo is één binnenstraat ontstaan, met licht dat via daklichten binnen valt. Je ziet en begrijpt als bezoeker direct waar je naar toe loopt. Aan alle zijden is de pui opengemaakt en is dankzij veel glas contact gemaakt tussen de winkels en de buitenruimte. Binnen zijn de wanden met hout bekleed, en is diepte in de gevels aangebracht met een diepe negge waardoor de pui een beetje terugvalt. Boven de puien is ruimte gehouden voor signing van de winkels, net als buiten, dat zorg voor rust en eenheid.

Nadrukkelijk kozen we voor het gebruik van baksteen in de buitengevels: een donkere, keramische steen. Zo sluiten we aan bij het gebruik van baksteen van de woongebouwen, maar wel in een kleur die daarbij afsteekt. Het volume van het winkelcentrum is op deze manier als geheel te onderscheiden en dat geeft meer begrip en overzicht.