Centrumplan Walkwartier Oss

Walkwartier Oss is een centrumplan voor de binnenstad van Oss waarin grote ambities van de stad zijn uitgewerkt. Samen met de gemeente Oss en de Van Deursen Group heeft VOCUS een jaar aan dit plan gewerkt. Het oude V&D gebouw en andere winkels maken plaats voor een nieuw centrum voor het UIThuis cultuurcluster, zo’n 100 woningen en diverse winkelruimtes en horeca. Het is een stedelijk ensemble dat bestaat uit verschillende bouwdelen die elk hun eigen identiteit en vorm hebben binnen het Walkwartier en samen een geheel vormen.

De directe omgeving heeft verschillende kenmerken. De Walstraat, Walplein en het Genske hebben een fijnmazig karakter met historisch gegroeide winkel- en woonstraten. Aan de zuidzijde voel je een grotere schaal rond de Molenstraat en de Oostwal. Het nieuwe Walkwartier sluit aan op de verschillende schaalniveaus.

Het stedenbouwkundig plan bestaat uit 5 hoofdonderdelen:

Als eerste het cultuurhuis UIThuis, zichtbaar vanaf de zuidzijde en belangrijk als maatschappelijk hart in het centrum van Oss. We willen een transparant gebouw maken waar de straat doorloopt naar binnen. Een laagdrempelig en toegankelijk gebouw met een interne verbindingsstraat tussen de westzijde en de oostzijde van het centrum. De west-entree ligt precies tegenover het verlengde van de Houtstraat, daar waar de Molenstraat zich verbreedt. De oost-entree komt te liggen aan het nieuwe plein De Wal. In het hart van het cultuurhuis ligt een centrale ruimte: een semi-openbare ruimte die als een ‘forum’ plek biedt aan talloze culturele (podium-)activiteiten, bibliotheek, muziekcentrum, etc. Op de verdieping liggen verschillende kantoorfuncties van UIThuis geclusterd in een carré-vorm.

De tweede functie is een hoek met grondgebonden stadswoningen aan de Carmelietenstraat. Deze straat zal aanzienlijk aan kwaliteit winnen doordat er een woonfunctie wordt toegevoegd. De woningen zijn geclusterd rond een interne, binnen het bouwblok gelegen stadstuin, die gedeeld wordt met het cultuurhuis en wellicht een beeldentuin zou kunnen worden.

Het derde onderdeel is de woontoren, verbonden met de stadswoningen, en bewust in de ‘tweede lijn’ gezet. De woontoren ligt daarmee zo geplaatst dat alle andere functies geen schaduw ondervinden van het hoge bouwdeel. Het hoogte-accent zal, net als de kerktoren van de Grote Kerk van Oss, een baken zijn in de binnenstad.

Het vierde onderdeel is het retail- en horecaprogramma aan het Walplein en de Walstraat. Deze functies zijn – in verhouding tot de totale ontwikkeling - kleinschalig en reageren op de bestaande bebouwing in de straten. Op de koppen bij het Walplein en het nieuwe plein De Wal zijn accenten aangebracht. In het gebouw zijn de retail-, horeca- en cultuurfuncties onderling verbonden via de binnenstraat die van oost naar west loopt.

Het vijfde gebouwelement zijn de woningen boven de winkels en de horeca. Deze hebben aan de Walstraat een zogenaamde ‘setback’; de bovenste verdieping ligt daar terug ten opzichte van het gevelvlak. Dit heeft als voordeel dat er geen schaduw ontstaat in de winkelstraat.

Conclusie: Met een volledig stedelijk programma boven de horeca, retail- en cultuurfuncties ontstaat een echt ‘tweede maaiveld’ als stedelijk woongebied. Dit is een semi-openbaar/ semi-privaat binnengebied met patio’s, dakterrassen, daktuinen, omsloten binnenruimten en interessante zichtlijnen tussen de gebouwdelen.

VOCUS heeft samen met de gemeente Oss intensief samengewerkt aan deze gebiedsvisie. De visie is aangenomen door de gemeenteraad.